Hoe ga je om met emotionele veranderingen tijdens de puberteit
Eens, heel lang geleden, was je dochter een zorgeloos klein meisje dat jou (en haar knuffels) alles vertelde. Maar nu ze in de puberteit zit, ga je veranderingen zien. Daarom hebben we een praktische checklist opgesteld om jou en je dochter te helpen hiermee om te gaan.
De puberteit is een turbulente tijd – niet alleen voor je dochter, maar ook voor jou. Haar stemmingen kunnen zomaar zonder aanleiding veranderen; ze zal waarschijnlijk het ene moment als volwassene behandeld willen worden en het andere moment verlangen naar 'de onschuld' van haar kinderjaren. Het is best mogelijk dat ze zelf net zo verbaasd is over haar continu wisselende buien als jij.
Stemmingswisselingen in de puberteit zijn niets nieuws
Volgens klinisch psychologe en auteur dr. Joana de Vilhena Novaes, valt dit te verwachten. "De puberteit is een heel verwarrende periode waarin onvoorspelbare fysieke veranderingen hand in hand gaan met de emotionele verwarring en identiteitsvragen die gepaard gaan met het uitgroeien tot een jonge volwassene", zegt ze.
"Ze wil, en dat wordt ook van haar verwacht, meer verantwoordelijkheden krijgen, maar voelt zich vaak genoeg ook nog steeds een klein meisje. Tegelijkertijd wil ze waarschijnlijk niet toegeven dat ze eigenlijk een beetje bang is voor al deze nieuwe verantwoordelijkheden en haar toenemende verlangen naar onafhankelijkheid kan ertoe leiden dat ze het, bijna dwangmatig, oneens is met alles wat je zegt, gewoon om zich af te zetten."
Interesse in nieuwe activiteiten
Je merkt misschien ook dat ze interesse begint te verliezen in alle activiteiten die ze voorheen zo leuk vond en in plaats daarvan allerlei andere dingen wil uitproberen.
'Mijn extraverte dochter werd plotseling verlegen en wilde dingen die ze voorheen zo leuk vond, zoals danslessen, niet meer doen. Ik heb het gevoel dat ze zich te veel bewust is van zichzelf, maar ik weet niet zeker of dat bij haar vandaan komt, of ergens anders", zegt moeder Jo.
Dit is echt normaal, legt dr. Novaes uit. "In de psychologische storm van de puberteit, voelt zeggenschap krijgen (of proberen te krijgen) over activiteiten die voorheen voor je werden besloten, als een manier om je als volwassene op te stellen. Het maakt je identiteit sterker. Tegelijkertijd is het een manier om je verwarrende emotionele en identiteitsproblemen onder controle te krijgen of zelfs indruk op een groep vrienden te maken door rebels gedrag te vertonen."
Het kan als een grote verassing komen als je rustige, lieve dochter stemmingswisselingen krijgt. Probeer haar tijdens deze overgangsperiode te steunen: wees voorbereid, blijf kalm en bedenk welke hulp jij haar kunt bieden bij de omgang met alle verschillende stemmingen.
Om privacyredenen hebben we de namen van alle mensen die hun verhaal vertellen veranderd. De verhalen die ze vertellen, zijn echter allemaal waar.
Blijf kalm
Peil elke dag haar stemming. Trekt ze zich terug, heeft ze hulp nodig of windt ze zich snel op? Reageer op een passende manier, maar probeer niet te veel aandacht te schenken aan haar wisselende buien.
Bekijk het van dag tot dag
Probeer elke dag in te schatten wat ze op dat moment nodig heeft. Is dat een volwassen gesprek? Of heeft ze juist behoefte aan een knuffel en een kop warme chocolademelk? Volg je gevoel bij het nemen van een besluit over hoe je haar bij haar veranderende stemmingen kunt helpen.
Deel je eigen ervaringen
Laat haar weten dat het normaal is wat ze doormaakt en help haar er open over te zijn door te vertellen hoe jij je voelde in de puberteit. Er openlijk over praten kan helpen iets van het mysterie en eventuele angsten die ze heeft weg te nemen. Het is ook een manier om de onderlinge vertrouwensband tussen jullie te versterken.
Blijf open staan
Als ze interesse in bepaalde activiteiten verliest, zoek dan naar alternatieven. Stel voor om samen iets te ondernemen of een vriendin mee te vragen voor de gezelligheid.
Laat haar niet volledig in haar schulp kruipen
Moedig haar aan bepaalde activiteiten te blijven doen. Is ze vastbesloten om haar oude activiteiten stop te zetten, zoek dan naar nieuwe manieren waarop ze zichzelf kan uiten, lichaamsbeweging krijgt en sociale dingen onderneemt. Probeer meer 'volwassen' activiteiten zoals yoga of pilates. Dit past nu misschien beter bij haar.