Skip to content

Οι γυναίκες στα μέσα ενημέρωσης: αναθεωρήστε τα στερεότυπα

Οι γυναίκες στα μέσα ενημέρωσης: αναθεωρήστε τα στερεότυπα

Ανησυχείτε επειδή το μόνο που βλέπει η κόρη σας στα περιοδικά και στην οθόνη είναι μη ρεαλιστικές εικόνες «τέλειων» γυναικών; Χρησιμοποιήστε τις διασκεδαστικές δραστηριότητές μας για να αναθεωρήσετε τα στερεότυπα.

Τα νέα κορίτσια υπόκεινται σε ολοένα και μεγαλύτερες πιέσεις για να έχουν «τέλεια» εμφάνιση. Αυτό αρκεί για να προκαλέσει ανησυχία σε κάθε μητέρα. «Βρίσκω ανησυχητική την τόσο μικρή διαφορετικότητα στην κουλτούρα που απευθύνεται σε προεφήβους και εφήβους», λέει η Γκέλυ, μητέρα της Χριστίνας, 13 ετών, και της Ναταλίας, 11 ετών. «Λαχταράω να δω κάποια καλύτερα πρότυπα για τις κόρες μου, επειδή έρχεται μια στιγμή που οι έφηβοι δίνουν περισσότερη προσοχή σε όσα βλέπουν στην τηλεόραση και το Διαδίκτυο».

Γι’ αυτό και συγκεντρώσαμε μια λίστα ελέγχου με δραστηριότητες που σας βοηθούν να αμφισβητήσετε τα στερεότυπα.

Στοιχεία για τα στερεότυπα στα μέσα ενημέρωσης

«Μία από τις μεγαλύτερες υποκείμενες αιτίες για την αύξηση της χαμηλής αυτοεκτίμησης των νέων είναι ότι δεν βλέπουν τη μοναδικότητά τους να αντανακλάται στο περιβάλλον των μέσων ενημέρωσης που τα περιβάλλει», λέει η κορυφαία ψυχοθεραπεύτρια του Ηνωμένου Βασιλείου Δρ. Susie Orbach. «Βλέπουν τόσες πολλές τελειοποιημένες εικόνες κοριτσιών και γυναικών που αυτό το ιδεώδες για την εμφάνισή τους διεισδύει μέσα τους, με αποτέλεσμα να νιώθουν ότι η δική τους ομορφιά είναι ανεπαρκής».

Σχεδόν τα μισά κορίτσια ηλικίας 12-15 ετών διαβάζουν περιοδικά κάθε μέρα. Μελέτες όπως η Body Image: An Introduction to Advertising and Body Image (Η εικόνα του σώματος: εισαγωγή στις διαφημίσεις και στην εικόνα του σώματος), περισσότερα από το 80% των κοριτσιών παρουσίασαν μειωμένη αυτοεκτίμηση μετά από μόλις 60 λεπτά ενασχόληση με περιοδικά. Αν λάβουμε υπόψη ότι το σώμα των περισσότερων μοντέλων και ηθοποιών είναι τουλάχιστον το μισό από αυτό μιας φυσιολογικής γυναίκας, δεν είναι τυχαίο πως 6 στις 10 έφηβες πιστεύουν ότι θα ήταν πιο ευτυχισμένες αν ήταν πιο αδύνατες. 

Χρειάζεται να δείξουμε στις κόρες μας πώς να ενισχύσουν τις γνώσεις τους σχετικά με τα μέσα ενημέρωσης και να αντιλαμβάνονται ότι αυτές οι εικόνες δεν είναι πραγματικές.

Γυναίκες και μέσα ενημέρωσης: οι αριθμοί είναι άνισοι

Μπορεί να σας σοκάρει το γεγονός ότι η αναλογία ανδρών-γυναικών στις οικογενειακές ταινίες είναι τρία-προς-ένα– σύμφωνα με την έκθεση της έρευνας Ανισότητα των φύλων στο κινηματογραφικό περιεχόμενο; Μια ματιά στις γυναίκες μπροστά & πίσω από τις κάμερες στις ταινίες με τα περισσότερα κέρδη για το 2008 (PDF) (205 KB)🔗 Στην περίπτωση της εικόνας του σώματος, οι αριθμοί και πάλι είναι άνισοι. Οι γυναίκες έχουν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες από τους άνδρες να απεικονίζονται με τονισμένη τη μέση και σχεδόν τετραπλάσιες πιθανότητες να είναι ντυμένες με σέξι ρούχα.

Για να μη μιλήσουμε για τα άρθρα με τίτλο «Σοκαριστικές εικόνες διασημοτήτων χωρίς μακιγιάζ!» στα κουτσομπολίστικα περιοδικά. Παρότι τα περιοδικά μπορεί να ισχυρίζονται ότι δημοσιεύουν τέτοια άρθρα για να κάνουν εμάς τους «φυσιολογικούς» ανθρώπους να νιώσουμε καλύτερα για τον εαυτό μας, ισχύει το αντίθετο. Σε μια πρόσφατη έρευνα του οργανισμού Girlguiding (PDF) (8.3 MB)🔗, το 88% των κοριτσιών δήλωσαν πως οι εφημερίδες και τα περιοδικά θα πρέπει να σταματήσουν να επικρίνουν το γυναικείο σώμα.

Βοηθώντας την κόρη σας να αξιολογήσει με κριτική ματιά τα μέσα ενημέρωσης που καταναλώνει, θα τη βοηθήσετε να αναπτύξει μια αντικειμενική ματιά και να αποφύγει τυχόν βλαβερές συγκρίσεις. Καθώς μαθαίνει να ξεχωρίζει τι της αρέσει και τι όχι στην εμφάνιση των γυναικών που είναι δημόσια πρόσωπα, θα αρχίσει να εκφράζεται με περισσότερη αυτοπεποίθηση και να απολαμβάνει τις δικές της επιλογές στυλ.

Χρησιμοποιήστε μαζί με την κόρη σας τη λίστα ελέγχου με τις δράσεις μας για να τη βοηθήσετε να σκεφτεί πώς απεικονίζονται οι γυναίκες στα μέσα ενημέρωσης.

Φροντίσαμε να αλλάξουμε τα ονόματα των ανθρώπων που μοιράζονται τις ιστορίες τους σε αυτές τις σελίδες, για να προστατέψουμε την ιδιωτικότητά τους, αλλά οι ιστορίες τους είναι αυθεντικές.

  • 1

    Ξεκινήστε μια συζήτηση

    Την επόμενη φορά που η κόρη σας θα παρακολουθήσει μια ταινία ή την αγαπημένη της τηλεοπτική εκπομπή, συζητήστε μαζί της μετά για τους γυναικείους χαρακτήρες. Πόσοι ήταν; Τι δουλειά έκαναν και ποια ήταν η συμβολή τους στην εξέλιξη της ιστορίας; Πολύ συχνά θα παρατηρήσουν ένα μονοδιάστατο ενδιαφέρον των γυναικών για τη μητρότητα ή τον έρωτα – καθόλου αντιπροσωπευτικό για την πολυδιάστατη ζωή των σύγχρονων γυναικών. Ακόμα κι όταν παίζουν τον ρόλο μιας δικηγόρου, γιατρού ή μηχανικού, συνήθως είναι πανέμορφες, υποδηλώνοντας ότι αυτό είναι ένα κρίσιμο γυναικείο επίτευγμα.

  • 2

    Αναζητήστε πηγές έμπνευσης

    Ρωτήστε την κόρη σας γιατί πιστεύει ότι τα μέσα ενημέρωσης επιλέγουν τόσο περιοριστικούς ρόλους για τις γυναίκες και πώς νιώθει γι’ αυτό. Μπορεί να σκεφτεί ταινίες ή βιβλία όπου η ηρωίδα αποτελεί καλύτερη πηγή έμπνευσης;

  • 3

    Φανταστείτε κάτι καλύτερο

    Αν η κόρη σας επρόκειτο να πρωταγωνιστήσει σε μια ταινία, για ποιο πράγμα θα ήθελε να είναι γνωστός ο χαρακτήρας που θα έπαιζε;

  • 4

    Ξαναγράψτε τους κανόνες για τα περιοδικά

    Ξεφυλλίστε μαζί περιοδικά και κόψτε τις εικόνες των γυναικών από διαφημίσεις, φωτογραφίσεις μόδας και άρθρα. Μετά παίξτε το παιχνίδι «βρείτε τις διαφορές» – κάντε μια λίστα με όλες τις ομοιότητες που παρατηρείτε και κυκλώστε οτιδήποτε παραπέμπει σε μια πιο ρεαλιστική ή διαφορετική γυναικεία εικόνα.

  • 5

    Γιορτάστε τη διαφορετικότητα

    Συζητήστε πώς το «διαφορετικό» μπορεί να είναι κι αυτό όμορφο και πώς λίγοι άνθρωποι στην πραγματική ζωή ανταποκρίνονται στο όραμα των μέσων ενημέρωσης για την ομορφιά.

  • 6

    Ξεχωρίστε τη φαντασία από την πραγματικότητα

    Συζητήστε για τα ρούχα και τα στυλ που βλέπετε στα περιοδικά. Εξηγήστε στην κόρη σας ότι αυτές οι εμφανίσεις επιλέχτηκαν προσεκτικά από στυλίστες για να ταιριάζουν στο αντίστοιχο μοντέλο ή διασημότητα. Τι άλλο έχει γίνει για να βελτιωθεί η εμφάνιση του μοντέλου και πόσο ρεαλιστικά είναι αυτά τα χαρακτηριστικά; Ποια ρούχα και χρώματα πιστεύει η κόρη σας ότι ταιριάζουν σε εκείνη; Ή σε εσάς;

  • 7

    Ξεκινήστε μια διαφορετική «αναμόρφωση»

    Δοκιμάστε να «αναμορφώσετε» μαζί μια σελίδα περιοδικού, έτσι ώστε να αντανακλά πραγματικά κορίτσια και γυναίκες που γνωρίζει η κόρη σας και εξερευνήστε τι θα της άρεσε να βλέπει στα περιοδικά. Γράψτε τις δικές σας λεζάντες, σχεδιάστε διαφορετικά ρούχα και αλλάξτε τα μαλλιά και την απόχρωση της επιδερμίδας των μοντέλων.

Επόμενα βήματα

  • Συζητήστε με την κόρη σας για το πώς νιώθει για τον εαυτό της βλέποντας τις εικόνες γυναικών στα μέσα ενημέρωσης και εξερευνήστε μαζί την ιδέα της διαφορετικότητας και της ποικιλομορφίας.
  • Ενθαρρύνετε την κόρη σας να συζητήσει αυτό το θέμα με τις φίλες της την επόμενη φορά που θα δουν μια ταινία στον κινηματογράφο, θα διαβάσουν ένα περιοδικό, θα περιηγηθούν στο διαδίκτυο ή θα δουν τηλεόραση.
  • Θα μπορούσε η κόρη σας να γράψει στον εκδότη ενός περιοδικού ή σε μια διασημότητα-blogger για να τους ρωτήσει πώς απεικονίζουν τις γυναίκες;
Γεια σας, τι ψάχνετε;